मुंबई : (COVID-19 New Variant FLiRT) Covid-19 चा एक नवीन प्रकार देशात दाखल झाला आहे आणि वेगाने पसरत आहे. भारतीय SARS-CoV-2 Genomics Consortium (INSACOG) ने जारी केलेल्या आकडेवारीनुसार, भारतात आतापर्यंत कोविड-19 चे 324 प्रकरणे नोंदवली गेली आहेत, ज्यात KP.2 चे 290 आणि KP.1 चे 34 प्रकरण आहेत. कोरोनाव्हायरस KP.2 आणि KP.1 च्या दोन नवीन उप-प्रकारांना ‘FLiRT’ असे नाव देण्यात आले आहे. ‘FLiRT’ हा Omicron च्या उप-प्रकारांचा समूह आहे आणि हे दोन या गटात येतात. KP.1 आणि KP.2 यांना त्यांच्या उत्परिवर्तनाच्या तांत्रिक नावावर आधारित शास्त्रज्ञांनी ‘FLiRT’ असे टोपणनाव दिले आहे. FLiRT मध्ये समाविष्ट केलेले KP.2 आणि KP.1 हे Omicron सब-व्हेरियंट JN.1 चा वंशज आहेत ज्याने गेल्या वर्षी कहर केला होता. भारतात FLiRT प्रकरणे कुठे आढळली आहेत, हे प्रकार काय आहेत आणि त्याची लक्षणे काय आहेत ते जाणून घेऊया.
COVID-19 लाटची शक्यता किती आहे?
वर्ल्ड हेल्थ ऑर्गनायझेशन (WHO) नुसार, कोविड-19 चे JN.1 आणि त्याचे उप-प्रकार, ज्यात KP.1 आणि KP.2 यांचा समावेश आहे, जागतिक स्तरावर चिंतेचा विषय आहे. ग्लोबल हेल्थ ऑर्गनायझेशनने KP.2 चे रूपांतर देखरेखीखाली ठेवले आहे.
अहवालानुसार, कोरोनाच्या वाढत्या प्रकरणांमुळे, भारतात सध्या रुग्णालयात दाखल आणि गंभीर प्रकरणांमध्ये कोणतीही वाढ झालेली नाही, त्यामुळे काळजी करण्याची किंवा घाबरण्याची गरज नाही. उत्परिवर्तन वेगाने होत राहतील कारण हे SARS-CoV2 सारख्या विषाणूंचे स्वरूप आहे.
परंतु काही काळापासून अमेरिका, दक्षिण कोरिया आणि न्यूझीलंडमध्ये कोरोनाच्या रुग्णांमध्ये वाढ होण्याचे कारण FLiRT आहे, त्यामुळे तेथे पुन्हा कोविड-19 लाटेची भीती वाढली आहे. सिंगापूरमधील कोरोना प्रकरणांमध्ये अचानक वाढ होण्यासाठी KP.2 आणि KP.1 दोन्ही जबाबदार आहेत.
सिंगापूरमध्ये कोरोनाची नवीन लाट येऊ शकते कारण आरोग्य विभागाने 5 ते 11 मे पर्यंत तेथे 25,900 हून अधिक प्रकरणे नोंदवली आहेत आणि ही प्रकरणे दर आठवड्याला दुप्पट होत आहेत. सरकारने आरोग्य सल्लागार जारी करून लोकांना पुन्हा मास्क घालण्यास सांगितले आहे.
कुठे किती प्रकरणे समोर आली?
सात राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांमध्ये KP.1 ची 34 प्रकरणे आढळून आली आहेत, त्यापैकी 23 प्रकरणे पश्चिम बंगालमधून नोंदवली गेली आहेत. KP.1 ची 4 प्रकरणे महाराष्ट्रात, प्रत्येकी 2 राजस्थान आणि गुजरातमधून आणि प्रत्येकी 1 प्रकरण गोवा, हरियाणा आणि उत्तराखंडमधून नोंदवले गेले आहेत.
त्याचप्रमाणे, INSACOG ने देशभरात KP.2 ची सुमारे 290 प्रकरणे शोधली आहेत, ज्यात एकट्या महाराष्ट्रातील 148 प्रकरणांचा समावेश आहे. KP.2 उप-प्रकार असलेल्या इतर राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांमध्ये पश्चिम बंगालमधील 36, गुजरातमधील 23, राजस्थानमधील 21, उत्तराखंडमधील 16, ओडिशातील 17, गोव्यातील 12, उत्तर प्रदेशातील 8, कर्नाटकातील 4, हरियाणामधील 4 यांचा समावेश आहे. मध्य प्रदेश आणि दिल्लीमध्ये प्रत्येकी 3, 1 प्रकरणे नोंदवली गेली आहेत.
FLiRT म्हणजे काय?
FLiRT मध्ये दोन प्रमुख रूपे आहेत, KP.2 आणि KP.1 जे JN.1 (Omicron offshoot) चे उप-प्रकार आहेत. यामध्ये 2 नवीन स्पाइक म्युटेशन आहेत. KP.2 (JN.1.11.1.2) प्रकार JN.1 वरून आलेला आहे, ज्यामध्ये S:R346T आणि S:F456L दोन्ही आहेत. जपानी संशोधकांनी केलेल्या अभ्यासानुसार, KP.2 ची संसर्गजन्यता JN.1 च्या तुलनेत खूपच (10.5 पट) कमी आहे.
KP.2 वेगाने पसरत असताना, असा अंदाज आहे की KP.1 सध्या यूएस मधील सुमारे 7.5 टक्के नवीन कोविड प्रकरणांसाठी जबाबदार आहे. जेव्हा दोन्ही (KP.2 आणि KP.1) एकत्र असतात तेव्हा ते आणखी आक्रमक होतात. KP.2 (JN.1.11.1.2 या नावानेही ओळखले जाते) ही JN.1 ची तिसरी पिढी असल्याचे मानले जाते जे गेल्या वर्षी डिसेंबरमध्ये व्याजाचे रूप म्हणून पाहिले गेले होते. मे 2024 पर्यंत, जागतिक स्तरावर पसरणारे मुख्य प्रकार म्हणजे KP.2, JN.1 आणि KP.1.
FLiRT किती धोकादायक आहे?
नॅशनल इंडियन मेडिकल असोसिएशन (IMA) चे सह-अध्यक्ष राजीव जयदेवन म्हणतात, ‘कोविड-19 हा आजार नाहीसा होणार नाही. ताप, मलेरिया किंवा इतर कशाच्याही स्वरूपात ते कोणत्या ना कोणत्या स्वरूपात दिसून येतच राहील. असे दिसते की या प्रकाराने त्याचे पूर्वज आणि इतर ओमिक्रॉन प्रकारांना मागे टाकले आहे. KP.2, विशेषतः, लसीकरण आणि पूर्वीच्या संसर्गापासून निर्माण झालेली प्रतिकारशक्ती टाळू शकणारा या दोघांमधील अधिक शक्तिशाली ताण असल्याचे मानले जाते,” डॉ. झियाद अल, व्हेटरन्स अफेयर्स सेंट लुईस हेल्थकेअर सिस्टमचे संशोधन आणि विकास प्रमुख म्हणाले. – अलीने न्यूयॉर्क टाइम्सला सांगितले की, ‘मला असे म्हणायचे नाही की आम्हाला KP.2 बद्दल सर्व काही आधीच माहित आहे. मला सध्या कोणतीही धोक्याची चिन्हे दिसत नाहीत.
कोलंबिया विद्यापीठातील विषाणूशास्त्रज्ञ डॉ. डेव्हिड हो यांच्या मते, ‘KP.2 नवीन लस घेतलेल्या लोकांना देखील संक्रमित करू शकते. जपानी संशोधकांनी केलेल्या अभ्यासात असे आढळून आले आहे की JN.1 च्या तुलनेत KP.2 मध्ये नवीन लस घेणाऱ्या लोकांना संसर्ग होण्याची अधिक क्षमता आहे.
FLiRT ची लक्षणे काय आहेत?
डॉ एम वाली, वरिष्ठ सल्लागार, मेडिसिन विभाग, सर गंगा राम हॉस्पिटल, म्हणतात, ‘FLiRT ची लक्षणे घसा खवखवणे, खोकला, थकवा, स्नायू दुखणे, ताप, थंडी वाजून येणे आणि चव किंवा वास कमी होणे यासह इतर प्रकारांसारखीच आहेत. अभाव लक्षणे भिन्न असण्याचे कारण म्हणजे FliRT KP.2 आणि JN.1 प्रकारांनी बनलेले आहे ज्यामध्ये अनेक उत्परिवर्तन आहेत जे रोग प्रतिकारशक्ती कमी करू शकतात.
भारतीयांनी काळजी करण्याची गरज आहे का?
डॉ. वाली म्हणाले, ‘भारताने काळजी करण्याची गरज नाही, कारण आमची प्रतिकारशक्ती विकसित झाली आहे आणि आतापर्यंत कोणत्याही नवीन लसीची शिफारस करण्यात आली आहे. संशोधक सध्या FLiRT प्रकारावर अधिक संशोधन करत आहेत आणि या प्रश्नाचा शोध घेत आहेत की नवीन स्ट्रेनमुळे गंभीर आजार होतील का?
(Source – Aaj Tak)
