मुंबई : (Bhai Dooj Muhurat 2024) भाऊबीज हा सण बहिणींच्या भावांप्रती भक्ती आणि श्रद्धेचा सण आहे. कार्तिक महिन्यातील शुक्ल पक्षाची दुसरी तिथी आज भाऊबीज आहे. भाऊबीज हा यम द्वितीया असेही म्हणतात. चला तर मग जाणून घेऊया भाऊबीजेची पौराणिक कहाणी.
भाऊबीजेची पौराणिक कथा (Bhaubeej Story Marathi)
भाऊबीजेबद्दल पौराणिक मान्यतेनुसार, यमुनेने आपला भाऊ यमराजाच्या दीर्घायुष्यासाठी या दिवशी उपवास केला होता आणि त्याला जेऊ घातले होते. पौराणिक कथेनुसार या दिवशी यमदेवाने आपल्या बहिणीला दर्शन दिले होते. यमाची बहीण यमुना आपल्या भावाला भेटण्यासाठी खूप उत्सुक होती. भावाला पाहून यमुना खूप आनंदित झाली. यमुना आनंदी झाली आणि तिने आपल्या भावाचे मनोभावे स्वागत केले.
यमाने प्रसन्न होऊन त्याला वरदान दिले की या दिवशी भाऊ आणि बहिणीने यमुना नदीत एकत्र स्नान केल्यास त्यांना मोक्ष मिळेल. या कारणास्तव यमुना नदीत भावा-बहिणींसोबत स्नान करण्याचे खूप महत्त्व आहे. याशिवाय यम आणि यमुनेने आपल्या भावाकडून वचन घेतले की, या दिवशी प्रत्येक भावाने आपल्या बहिणीच्या घरी जावे. तेव्हापासून भाऊबीज साजरा करण्याची परंपरा सुरू आहे.
श्रीकृष्ण आणि सुभद्रा यांची अनोखी कहाणी
भाऊबीज या सणाशी संबंधित आणखी एका पौराणिक कथेनुसार, नरकासुराचा वध करून भगवान श्रीकृष्ण भाऊबीजेच्या दिवशी द्वारकेला परतले. अशा स्थितीत त्यांची बहीण सुभद्रा हिने भावाचे स्वागत फळे, फुले, मिठाई आणि दिवे लावून केले. याशिवाय सुभद्रानेही भगवान श्रीकृष्णाचे औक्षवण करून त्यांच्या दीर्घायुष्याची कामना केली होती.
भावाच्या दीर्घायुष्यासाठी बहिण करते औक्षवण
भाऊबीजेच्या दिवशी बहिणी आपल्या भावाला औक्षवण करून दीर्घायुष्याची कामना करते. त्या बदल्यात भाऊ आपल्या बहिणीचे रक्षण करण्याचे वचन देतो. या दिवशी, भावाने आपल्या बहिणीच्या घरी जेवाला जाण्याची प्रथा आहे. मिथिला शहरात हा सण आजही यमद्वितिया या नावाने ओळखला जातो. वेगवेगळ्या ठिकाणी वेगवेगळ्या प्रकारे हा सण साजरा केला जातो.
बहिणीच्या घरी जेवण करण्याचे महत्त्व का आहे?
असे मानले जाते की भाऊबीजेच्या दिवशी सासरी गेलेल्या बहिणींनी आपल्या भावांना त्यांच्या घरी जेवायला बोलावले पाहिजे. मान्यतेनुसार, या दिवशी आपल्या भावांना जेवायला बोलावणाऱ्या बहिनींच्या घरी कायम सुख समृद्धी नांदते. तसेच देवी लक्ष्मीची कृपा त्यांच्या घरावर कायम राहते.
एवढेच नाही तर एकत्र जेवण केल्याने दोघांच्याही जीवनात समृद्धी नांदते. त्याचबरोबर या काळात कोणत्याही प्रकारच्या तामसिक गोष्टींचा आहारात समावेश केला जाऊ नये याची विशेष काळजी घेतली पाहिजे.
भाऊबीज 2024 तारीख आणि वेळ (Bhaubeej 2024 Muhurat)
पंचांगानुसार, कार्तिक महिन्याच्या शुक्ल पक्षाची दुसरी तिथी 02 नोव्हेंबर 2024 रोजी रात्री 08:21 वाजता सुरू होईल. तथापि, ही तारीख 03 नोव्हेंबर 2024 रोजी संपेल. कॅलेंडर पाहता, यावर्षी 3 नोव्हेंबर 2024 रोजी म्हणजेच आज रविवारी भाई दूजचा सण साजरा केला जात आहे.
यासोबतच या दिवशी औक्षवण करण्यासाठी शुभ मुहूर्त दुपारी 01:10 ते दुपारी 03:22 पर्यंत असेल
औक्षवण करताना या गोष्टी लक्षात ठेवा
भाऊबीजेच्या दिवशी औक्षवण करण्याला विशेष महत्त्व आहे. शास्त्रात औक्षवण करताना दिशेला विशेष महत्त्व आहे. वास्तुशास्त्रानुसार औक्षवण करताना भावाचे तोंड उत्तर किंवा उत्तर-पश्चिम दिशेला असावे. बहिणीचे तोंड उत्तर-पूर्व किंवा पूर्वेकडे असावे. भाऊबीजेला औक्षवण करण्यापूर्वी बहिणीने उपवास करावा. औक्षवण केल्यानंतर.ॉ
भाऊबीजेला अशाप्रकारे करा भावाचे औक्षवण
भाऊबीचेच्या दिवशी रांगोळी काठून त्यावर चौरंग किंवा पाट ठेवावा. भावाचे तोंड पूर्वेकडे असावे हे लक्षात ठेवा. नंतर भावाच्या कपाळावर टिवा लावा. सोनं, सुपारी, हळकंड याने भावाला ओवाळा. त्यानंतर तुपाच्या दिव्याने ओवाळा, त्याचे तोंड गोड करा आणि त्याच्या दीर्घायुष्यासाठी प्रार्थना करा. भाऊ मोठा असेल तर भावाने बहिणीच्या पाया पडावे आणि बहिण मोठी असेल तर भावाने बहिणीच्या पाया पडावे.
भाऊबीजेच्या दिवशी या गोष्टी टाळा
- भाऊबीजेच्या दिवशी बहीण आणि भावाने एकमेकांशी वाद घालू नये.
- भावाकडून मिळालेल्या दानाचा बहिणीने कधीही अनादर करू नये.
- भाऊबीजेच्या दिवशी भावाला औक्षवण करण्याआधी बहिणीने काहीही खाऊ नये.
- भाऊबीजेच्या दिवशी भाऊ आणि बहिणीने
- या दिवशी काळे कपडे घालू नयेत.
